- مرجع دانلود جدیدترین مقالات ورد و پاورپوینت

برچسب: تغذیه سالم

مقدمه

تغذیه در کودکان به رشد و سلامت آنها کمک می کند . بنابراین رسیدگی به نوع تغذیه در کودک باعث می شود که کودکان سالمتری داشته باشیم.

اصول مهم تغذیه ایی در کودکان دو تا هشت ساله

تغذیه سالم در دوران کودکی از دغدغه های والدین برای کودکان است .مراقبت تغدیه ای درکودکان به ارتقای شاخص های رشد، دریافت غذای سالم ومغذی وایجاد باورها وعادت صحیح غذایی درکودکی و بزرگسالی منجر می شود؛ رعایت اصول تغذیه در کودک باعث می شود دلبندانمان از بهره هوشی بیشتری برخوردار باشند .در این مطلب به اصول تغذیه ای مهم درباره کودکان می پردازیم.تغذیه در کودکتغذیه در کودک پس از دو سالگی، کودکان قابلیت خوردن انواع زیادی از غذاها را پیدا کرده اند. آنها می توانند همراه با سایر اعضای خانواده در وعده های غذایی شرکت کنند، هر چند در بعضی از غذاها برای پیشگیری از خفگی باید تغییرات خاصی داده شود. اما در حالیکه قادر به خوردن غذای بزرگسالان هستند، کودکان خردسال نیازهای تغذیه ای خاصی جدا از اعضای بزرگسال خانواده دارند. این نیازهای خاص ممکن است کاملا برای والدین روشن نباشد، اما کودکان، بزرگسالان کوچک نیستند و بنابراین عادات غذایی بزرگسالان ممکن است همیشه متناسب با نیازهای آنان نباشند. تفاوت اصلی بین نیازهای کودکان و بزرگسالان این است که بدن کودکان هنوز در حال رشد است، بنابراین به خصوص برای آنان مهم است که یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی داشته باشند. آنچه که بافت جدید برای ساخته شدن لازم دارد از هیچ به دست نمی آید:رژیم غذایی آنها باید مواد خام را برای این کار فراهم کند.

 تغذیه سالم در دوران کودکی سلامتی آنها را در بزرگسالی به همراه دارد.

برای مثال، پروتئین برای ساخت سلول های جدید استفاده می شود و در بدن نقش حیاتی دارد. و نیاز کودکان برای کلسیم بیشتر است، چون مواد معدنی برای ساخت استخوان های درحال توسعه لازم هستند. سایر ویتامین ها و مواد معدنی نیز برای کودکان حیاتی تر از بزرگسالان هستند، چون یک کمبود می تواند با یک فرایند مهم در دوران تکامل تداخل کند و سبب یک آسیب درازمدت شود. خوشبختانه، نوپاها به این مشکلات کمتراز دو سال اول حساسند، چون رشد سریع دوره نوزادی آهسته تر شده و به یک مقطع آرام تری رسیده است. اما فراهم کردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی نهایتا کمک خواهد کرد مطمئن شویم آنها به بزرگسالان سالم تری تبدیل خواهند شد. تفاوت دیگر این است که کودکان به غذای کمتری نسبت به بالغین نیاز دارند، و برخی مواقع حتی کمتر از آنچه والدین ممکن است فکر کنند. همانطور که در فصل قبل گفتیم، رژیم غذایی کودکان و خردسالان توانایی این که بدانند چه زمانی گرسنه اند و چه مقدار باید بخورند را دارند. والدین اغلب جور دیگری فکر میکنند و سعی می کنند کودکان را با هر ترفندی وادار به خوردن غذای بیشتر کنند با این اعتقاد که آنها به اندازه کافی نمی خورند. بچه هایی که قادرند هرموقع گرسنه بودند غذا بخورند و محدودیتی در غذا ندارند تقریبا همیشه به اندازه لازم برای رشدشان کالری دریافت می کنند. والدین باید به قدرت بدن برای تنظیم دریافت برای خود اعتماد کنند و کودکان را تشویق کنند، هنگامی که سیر شدند خوردن را متوقف کنند. والدین همچنین می توانند درباره عادات غذایی فرزندانشان نگران باشند. یک مطالعه جدید در فنلاند عادات غذایی یک گروه از کودکان پنج ساله که والدینشان آنها را کم غذا می دانستند را با گروه کنترل که اصطلاحا عادی نامیدند، مقایسه کرده است. محققان دریافتند که کم غذاها کالری کمتری از غذاهای گرم و کالری بیشتری از میان وعده ها دریافت می کردند. اما درانتها هیچ تفاوت تغذیه ای واقعی بین دو گروه وجود نداشت. هرچند بچه ها در یک وعده، غذای کمتری می خورند، ممکن است به دفعات بیشتری برای خوردن نیاز داشته باشند، معمولا سه وعده غذای کوچک همراه با چند میان وعده در طول روز. چون میان وعده ها سهم بزرگی در دریافت های روزانه کودک دارند، می توان آنها را" وعده های کوچک" درنظر گرفت و استحقاق همان توجه تغذیه ای که به وعده های اصلی می کنید را دارند. به عبارتی دیگر، یک میان وعده چیزی بیشتر از آنی است که کودک شما را تا وعده شام سیر نگه میدارد. بلکه فرصتی برای اضافه کردن مقداری میوه، سبزی، منابع پروتئینی، و سایر اجزاء یک رژیم متعادل است.

کوتاهی قد به خاطر مشکل تغذیه

یکی از مشکلات تغذیه نا سالم کوتاهی قد در کودکان است.

کوتاهی قد در کشورهای درحال توسعه به دلیل کمبودهای تغذیه ای به نسبت دیگر کشورها بیشتر مشاهده می شود.عوامل مختلفی روی قد تاثیر می گذارند از جمله قد ،نژاد و سلامت کلی اجتماع. در سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سوء تغذیه و کوتاهی قد نسبت به سال های ابتدایی انقلاب بهبود قابل توجهی یافته اما هنوز در شرایط مطلوب قرار نگرفته. هر پدر و مادری باید بداند که فرزندش از لحاظ تغذیه ای ،سلامت و رشد و نمو در چه شرایطی قرار دارد. به والدین توصیه می شود از مراکز بهداشتی درمانی منحنی رشدی فرزند خود را بخواهند. البته در کمال تاسف باید متذکر شد این مراکز مانند سابق قد و وزن بچه ها را به طور مرتب و دقیق اندازه نمی گیرند که نقش نظارت وزارت بهداشت بر کار این گونه مراکز باید پررنگ تر شود. همچنین مراکز بهداشتی باید به مادران آموزش دهند که برای رسیدن به قد و وزن متناسب کودک، چه ترفندهای تغذیه ای و بهداشتی را پیاده کنند.تعادل در تغذیه کودک بسیار مهم است و از روی همین منحنی ها است که می توان کمبودهای تغذیه ای کودک را شناخت و اقدامات مکمل را به منظور بهبود تغذیه او انجام داد.

نقش غذا در بدن

غذا به مواد جامد یا مایعی گفته می شود که از راه دهان مصرف می شوند و علاوه بر برطرف کردن حس گرسنگی نیازهای بدن را نیز تامین می کنند؛این نیازها عبارتند از:

-انرژی که برای ادامه کار دستکاههای مختلف بدن از قبیل قلب،ریه،دستگاه گوارش وعضلات و همچنین فعالیتهای روزانه ضروری است.

-تامین مواد اولیه برای رشد و نمو ( به خصوص در کودکان،نوجوانان،زنان باردار)

-ترمیم و جانشین کردن سلولها و بافتهای مختلف بدن که در اثر فرسودگی از بین می روند.

 نیازهای تغذیه ای و مواد مغذی

غذاها از مواد مغذی تشکیل شده اند و تغذیه صحیح یعنی خوردن و دریافت مقدار لازم و کافی از هر یک از این مواد مغذی که برای حفظ سلامتی لازمند نیازهای تغذیه ای نامیده می شوند.این نیازها با توجه به شرایط جسمی ، محیطی و فردی متفاوتند و بر اساس سن ، جنس ، شرایط فیزیو لوژیک ، اندازه بدن و میزان فعالیت فرد تعیین می شوند. مواد مغذی به این شرح می باشند:

 -کربوهیدراتها و چربیها منابع عمده تامین انرژی هستند.

-پروتئینها نقش سازندگی دارند و برای ساخته شدن و نگهداری سلولها و بافتهای بدن مورد نیازند.پروتئین ها به علت نقش ویژه خود در رشد بدن در برنامه غذایی کودکان و نوجوانان از اهمیت ویژه ای برخوردارند.

-ویتامین ها و مواد معدنی در مقایسه با کربوهیدراتها و پروتئینها به مقدار کمتری مورد نیازند اما به همان اندازه در حفظ سلامت بدن ، تنظیم واکنشهای شیمیایی و اعمال حیاتی بدن نقش دارند.برخی از مواد معدنی اجزای ساختمانی بافتها را تشکیل می دهند مانند کلسیم در استخوانها و دندانها و آهن در خون.

-آب سالم و فیبر نیز از جمله اجزای یک رژیم غذایی مناسب می باشند.

گروههای غذایی

یکی از بهترین راهها برای اطمینان از تامین نیازهای تغذیه ای استفاده از 4 گروه اصلی غذایی است.توصیه می شود در برنامه غذایی روزانه از این گروههای غذایی استفاده شود.گروههای اصلی غذایی عبارتند از:

1- گروه نان و غلات

2- گروه میوه ها و سبزیها

3- گروه گوشت و تخم مرغ،حبوبات و مغزها

4- گروه شیر و لبنیات

تغذیه

مواد غذایی که در هر گروه قرار می گیرند دارای ارزش غذایی تقریباً مشابه هستند و می توانند جایگزین یکدیگر شوند.در آموزش تغذیه مقدار مورد نیاز مواد غذایی هر یک از 4 گروه غذایی اصلی را با واحد بیان می کنند که دارای یک اندازه معین است مثلاً:

یک واحد شیر یعنی یک لیوان شیر ،یک واحد گوشت یعنی 60 گرم گوشت ،یک واحد نان یعنی یک برش 30 گرمی نان ،یک واحد میوه یعنی یک عدد سیب یا یک عدد پرتقال.به طور کلی در یک رژیم غذایی مناسب بایستی همه این گروهها جای داشته باشند و روزانه از همه گروهها استفاده نمود.البته یک گروه در هرم وجود دارد که آنرا جزء گروههای غذایی اصلی به حساب نمی آورند چون به طور معمول استفاده می شوند این گروه را گروه متفرقه می نامند و شامل چربیها و روغنها ، شکر و شیرینیها ، ترشیها و شوریها ، نوشیدنیها و... می باشند توصیه می شود که به طور متعادل و به مقدار کم از این گروه استفاده شود.

انرژی

در دوران مدرسه رشد کودکان به صورت نسبتاً یکنواختی ادامه دارد و سالهای آخر دبستان مقارن با شروع جهش رشد به ویژه در دختران است.بنابراین تامین انرژی مورد نیاز بسیار ضروری است.میزان انرژی مورد نیاز کودکان مدرسه ای،به دلیل تفاوت در اندازه بدن،میزان تحرک و سرعت رشد آنها متفاوت است و هر چه میزان تحرک و فعالیت بدنی دانش آموز بیشتر باشد نیاز او به انرژی بیشتر خواهد بود.کربوهیدراتها که عمدتاً در نان و غلات وجود دارند و همچنین چربیها منابع تامین کننده انرژی هستند.در صورتی که انرژی مورد نیاز از این منابع تامین نشود پروتئین مصرفی که باید صرف رشد و ترمیم بافتهای بدن شود به مصرف تولید انرژی میرسد.زمانی که به علت کمبود دریافت انرژی منابع پروتئینی صرف تولید انرژی می شوند از وظیفه اصلی خود که رشد سلول و ترمیم بافتهاست باز می مانندو نهایتاً رشد کودک مختل می شود.

برای تامین انرژی مورد نیاز کودکان در سنین مدرسه باید گروه نان و غلات مانند نان،برنج و ماکارونی در برنامه غذایی روزانه آنها گنجانده شود.مصرف بیسکویت،کیک،کلوچه و شیرینیهایی از این قبیل که معمولاً به عنوان میان وعده مصرف می شوند بخشی از انرژی مورد نیاز کودک را تامین می کنند.چربیها مانند روغن های مفید و مغزها ( بادام ، پسته ،...) نیز در این کودکان منبع تامین انرژی هستند و باید در برنامه غذایی روزانه در حد متعادل گنجانده شوند.

 پروتئین

پروتئین برای نگهداری و ترمیم بافتها و سنتز سلولها و بافتهای جدید مورد نیاز است.ترکیبی از پروتئین حیوانی و گیاهی به شرط آنکه انرژی دریافتی کودک کافی باشد می تواند نیاز بدن را برای رشد تامین نماید.توصیه می شود حتی الامکان پروتئین حیوانی مانند شیر ، گوشت و تخم مرغ که پروتئین با کیفیت بالا محسوب می شوند در برنامه غذایی روزانه کودکان سنین مدرسه گنجانده شود،در صورتی که در میان وعده نان و تخم مرغ ، ساندویچ مرغ ، کتلت ، انواع کوکوها مثل کوکوی سیب زمینی و یا کوکوی سبزی و یا شیر و کیک مصرف شود بخشی از پروتئین مورد نیاز کودکان این سنین تامین می شود.

تعذیه سالم در کودکان

تغذیه در کودکان به رشد و سلامت آنها کمک می کند . بنابراین رسیدگی به نوع تغذیه در کودک باعث می شود که کودکان سالمتری داشته باشیم.

اصول مهم تغذیه ایی در کودکان دو تا هشت ساله

تغذیه سالم در دوران کودکی از دغدغه های والدین برای کودکان است .مراقبت تغدیه ای درکودکان به ارتقای شاخص های رشد، دریافت غذای سالم ومغذی وایجاد باورها وعادت صحیح غذایی درکودکی و بزرگسالی منجر می شود؛ رعایت اصول تغذیه در کودک باعث می شود دلبندانمان از بهره هوشی بیشتری برخوردار باشند .در این مطلب به اصول تغذیه ای مهم درباره کودکان می پردازیم.تغذیه در کودکتغذیه در کودک پس از دو سالگی، کودکان قابلیت خوردن انواع زیادی از غذاها را پیدا کرده اند. آنها می توانند همراه با سایر اعضای خانواده در وعده های غذایی شرکت کنند، هر چند در بعضی از غذاها برای پیشگیری از خفگی باید تغییرات خاصی داده شود. اما در حالیکه قادر به خوردن غذای بزرگسالان هستند، کودکان خردسال نیازهای تغذیه ای خاصی جدا از اعضای بزرگسال خانواده دارند. این نیازهای خاص ممکن است کاملا برای والدین روشن نباشد، اما کودکان، بزرگسالان کوچک نیستند و بنابراین عادات غذایی بزرگسالان ممکن است همیشه متناسب با نیازهای آنان نباشند. تفاوت اصلی بین نیازهای کودکان و بزرگسالان این است که بدن کودکان هنوز در حال رشد است، بنابراین به خصوص برای آنان مهم است که یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی داشته باشند. آنچه که بافت جدید برای ساخته شدن لازم دارد از هیچ به دست نمی آید:رژیم غذایی آنها باید مواد خام را برای این کار فراهم کند.

 تغذیه سالم در دوران کودکی سلامتی آنها را در بزرگسالی به همراه دارد.

برای مثال، پروتئین برای ساخت سلول های جدید استفاده می شود و در بدن نقش حیاتی دارد. و نیاز کودکان برای کلسیم بیشتر است، چون مواد معدنی برای ساخت استخوان های درحال توسعه لازم هستند. سایر ویتامین ها و مواد معدنی نیز برای کودکان حیاتی تر از بزرگسالان هستند، چون یک کمبود می تواند با یک فرایند مهم در دوران تکامل تداخل کند و سبب یک آسیب درازمدت شود. خوشبختانه، نوپاها به این مشکلات کمتراز دو سال اول حساسند، چون رشد سریع دوره نوزادی آهسته تر شده و به یک مقطع آرام تری رسیده است. اما فراهم کردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی نهایتا کمک خواهد کرد مطمئن شویم آنها به بزرگسالان سالم تری تبدیل خواهند شد. تفاوت دیگر این است که کودکان به غذای کمتری نسبت به بالغین نیاز دارند، و برخی مواقع حتی کمتر از آنچه والدین ممکن است فکر کنند. همانطور که در فصل قبل گفتیم، رژیم غذایی کودکان و خردسالان توانایی این که بدانند چه زمانی گرسنه اند و چه مقدار باید بخورند را دارند. والدین اغلب جور دیگری فکر میکنند و سعی می کنند کودکان را با هر ترفندی وادار به خوردن غذای بیشتر کنند با این اعتقاد که آنها به اندازه کافی نمی خورند. بچه هایی که قادرند هرموقع گرسنه بودند غذا بخورند و محدودیتی در غذا ندارند تقریبا همیشه به اندازه لازم برای رشدشان کالری دریافت می کنند. والدین باید به قدرت بدن برای تنظیم دریافت برای خود اعتماد کنند و کودکان را تشویق کنند، هنگامی که سیر شدند خوردن را متوقف کنند. والدین همچنین می توانند درباره عادات غذایی فرزندانشان نگران باشند. یک مطالعه جدید در فنلاند عادات غذایی یک گروه از کودکان پنج ساله که والدینشان آنها را کم غذا می دانستند را با گروه کنترل که اصطلاحا عادی نامیدند، مقایسه کرده است. محققان دریافتند که کم غذاها کالری کمتری از غذاهای گرم و کالری بیشتری از میان وعده ها دریافت می کردند. اما درانتها هیچ تفاوت تغذیه ای واقعی بین دو گروه وجود نداشت. هرچند بچه ها در یک وعده، غذای کمتری می خورند، ممکن است به دفعات بیشتری برای خوردن نیاز داشته باشند، معمولا سه وعده غذای کوچک همراه با چند میان وعده در طول روز. چون میان وعده ها سهم بزرگی در دریافت های روزانه کودک دارند، می توان آنها را" وعده های کوچک" درنظر گرفت و استحقاق همان توجه تغذیه ای که به وعده های اصلی می کنید را دارند. به عبارتی دیگر، یک میان وعده چیزی بیشتر از آنی است که کودک شما را تا وعده شام سیر نگه میدارد. بلکه فرصتی برای اضافه کردن مقداری میوه، سبزی، منابع پروتئینی، و سایر اجزاء یک رژیم متعادل است.

کوتاهی قد به خاطر مشکل تغذیه

یکی از مشکلات تغذیه نا سالم کوتاهی قد در کودکان است.

کوتاهی قد در کشورهای درحال توسعه به دلیل کمبودهای تغذیه ای به نسبت دیگر کشورها بیشتر مشاهده می شود.عوامل مختلفی روی قد تاثیر می گذارند از جمله قد ،نژاد و سلامت کلی اجتماع. در سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سوء تغذیه و کوتاهی قد نسبت به سال های ابتدایی انقلاب بهبود قابل توجهی یافته اما هنوز در شرایط مطلوب قرار نگرفته. هر پدر و مادری باید بداند که فرزندش از لحاظ تغذیه ای ،سلامت و رشد و نمو در چه شرایطی قرار دارد. به والدین توصیه می شود از مراکز بهداشتی درمانی منحنی رشدی فرزند خود را بخواهند. البته در کمال تاسف باید متذکر شد این مراکز مانند سابق قد و وزن بچه ها را به طور مرتب و دقیق اندازه نمی گیرند که نقش نظارت وزارت بهداشت بر کار این گونه مراکز باید پررنگ تر شود. همچنین مراکز بهداشتی باید به مادران آموزش دهند که برای رسیدن به قد و وزن متناسب کودک، چه ترفندهای تغذیه ای و بهداشتی را پیاده کنند.تعادل در تغذیه کودک بسیار مهم است و از روی همین منحنی ها است که می توان کمبودهای تغذیه ای کودک را شناخت و اقدامات مکمل را به منظور بهبود تغذیه او انجام داد.

نقش غذا در بدن

 

غذا به مواد جامد یا مایعی گفته می شود که از راه دهان مصرف می شوند و علاوه بر برطرف کردن حس گرسنگی نیازهای بدن را نیز تامین می کنند؛این نیازها عبارتند از:

-انرژی که برای ادامه کار دستکاههای مختلف بدن از قبیل قلب،ریه،دستگاه گوارش وعضلات و همچنین فعالیتهای روزانه ضروری است.

-تامین مواد اولیه برای رشد و نمو ( به خصوص در کودکان،نوجوانان،زنان باردار)

-ترمیم و جانشین کردن سلولها و بافتهای مختلف بدن که در اثر فرسودگی از بین می روند.

 نیازهای تغذیه ای و مواد مغذی

غذاها از مواد مغذی تشکیل شده اند و تغذیه صحیح یعنی خوردن و دریافت مقدار لازم و کافی از هر یک از این مواد مغذی که برای حفظ سلامتی لازمند نیازهای تغذیه ای نامیده می شوند.این نیازها با توجه به شرایط جسمی ، محیطی و فردی متفاوتند و بر اساس سن ، جنس ، شرایط فیزیو لوژیک ، اندازه بدن و میزان فعالیت فرد تعیین می شوند. مواد مغذی به این شرح می باشند:

 -کربوهیدراتها و چربیها منابع عمده تامین انرژی هستند.

-پروتئینها نقش سازندگی دارند و برای ساخته شدن و نگهداری سلولها و بافتهای بدن مورد نیازند.پروتئین ها به علت نقش ویژه خود در رشد بدن در برنامه غذایی کودکان و نوجوانان از اهمیت ویژه ای برخوردارند.

-ویتامین ها و مواد معدنی در مقایسه با کربوهیدراتها و پروتئینها به مقدار کمتری مورد نیازند اما به همان اندازه در حفظ سلامت بدن ، تنظیم واکنشهای شیمیایی و اعمال حیاتی بدن نقش دارند.برخی از مواد معدنی اجزای ساختمانی بافتها را تشکیل می دهند مانند کلسیم در استخوانها و دندانها و آهن در خون.

 

-آب سالم و فیبر نیز از جمله اجزای یک رژیم غذایی مناسب می باشند.

گروههای غذایی

یکی از بهترین راهها برای اطمینان از تامین نیازهای تغذیه ای استفاده از 4 گروه اصلی غذایی است.توصیه می شود در برنامه غذایی روزانه از این گروههای غذایی استفاده شود.گروههای اصلی غذایی عبارتند از:

1- گروه نان و غلات

2- گروه میوه ها و سبزیها

3- گروه گوشت و تخم مرغ،حبوبات و مغزها

4- گروه شیر و لبنیات

تغذیه

مواد غذایی که در هر گروه قرار می گیرند دارای ارزش غذایی تقریباً مشابه هستند و می توانند جایگزین یکدیگر شوند.در آموزش تغذیه مقدار مورد نیاز مواد غذایی هر یک از 4 گروه غذایی اصلی را با واحد بیان می کنند که دارای یک اندازه معین است مثلاً:

یک واحد شیر یعنی یک لیوان شیر ،یک واحد گوشت یعنی 60 گرم گوشت ،یک واحد نان یعنی یک برش 30 گرمی نان ،یک واحد میوه یعنی یک عدد سیب یا یک عدد پرتقال.به طور کلی در یک رژیم غذایی مناسب بایستی همه این گروهها جای داشته باشند و روزانه از همه گروهها استفاده نمود.البته یک گروه در هرم وجود دارد که آنرا جزء گروههای غذایی اصلی به حساب نمی آورند چون به طور معمول استفاده می شوند این گروه را گروه متفرقه می نامند و شامل چربیها و روغنها ، شکر و شیرینیها ، ترشیها و شوریها ، نوشیدنیها و... می باشند توصیه می شود که به طور متعادل و به مقدار کم از این گروه استفاده شود.

انرژی

در دوران مدرسه رشد کودکان به صورت نسبتاً یکنواختی ادامه دارد و سالهای آخر دبستان مقارن با شروع جهش رشد به ویژه در دختران است.بنابراین تامین انرژی مورد نیاز بسیار ضروری است.میزان انرژی مورد نیاز کودکان مدرسه ای،به دلیل تفاوت در اندازه بدن،میزان تحرک و سرعت رشد آنها متفاوت است و هر چه میزان تحرک و فعالیت بدنی دانش آموز بیشتر باشد نیاز او به انرژی بیشتر خواهد بود.کربوهیدراتها که عمدتاً در نان و غلات وجود دارند و همچنین چربیها منابع تامین کننده انرژی هستند.در صورتی که انرژی مورد نیاز از این منابع تامین نشود پروتئین مصرفی که باید صرف رشد و ترمیم بافتهای بدن شود به مصرف تولید انرژی میرسد.زمانی که به علت کمبود دریافت انرژی منابع پروتئینی صرف تولید انرژی می شوند از وظیفه اصلی خود که رشد سلول و ترمیم بافتهاست باز می مانندو نهایتاً رشد کودک مختل می شود.

برای تامین انرژی مورد نیاز کودکان در سنین مدرسه باید گروه نان و غلات مانند نان،برنج و ماکارونی در برنامه غذایی روزانه آنها گنجانده شود.مصرف بیسکویت،کیک،کلوچه و شیرینیهایی از این قبیل که معمولاً به عنوان میان وعده مصرف می شوند بخشی از انرژی مورد نیاز کودک را تامین می کنند.چربیها مانند روغن های مفید و مغزها ( بادام ، پسته ،...) نیز در این کودکان منبع تامین انرژی هستند و باید در برنامه غذایی روزانه در حد متعادل گنجانده شوند.

 پروتئین

پروتئین برای نگهداری و ترمیم بافتها و سنتز سلولها و بافتهای جدید مورد نیاز است.ترکیبی از پروتئین حیوانی و گیاهی به شرط آنکه انرژی دریافتی کودک کافی باشد می تواند نیاز بدن را برای رشد تامین نماید.توصیه می شود حتی الامکان پروتئین حیوانی مانند شیر ، گوشت و تخم مرغ که پروتئین با کیفیت بالا محسوب می شوند در برنامه غذایی روزانه کودکان سنین مدرسه گنجانده شود،در صورتی که در میان وعده نان و تخم مرغ ، ساندویچ مرغ ، کتلت ، انواع کوکوها مثل کوکوی سیب زمینی و یا کوکوی سبزی و یا شیر و کیک مصرف شود بخشی از پروتئین مورد نیاز کودکان این سنین تامین می شود.

علم پزشكی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی كه در مورد بیماری های مختلف انجام می دهد، از ورزش نیز به عنوان وسیله ای در جهت بهبود و سلامتی بیماران بهره می برد. بعضی از پزشكان در مواردی مثل كم خوابی ، كم كردن وزن و ضعف های عضلانی مثل كمردرد، كسب هماهنگی های عصبی و عضلانی در بعضی از انواع فلج ، توان بخشی ، نداشتن اشتها ، داشتن اضطراب یا هیجانات روحی ، بی قراری ها ، افسردگی ها ، احساس پوچی و بسیاری دیگر از موارد ، بیمار خود را به ورزش كردن تشویق می نمایند. در اسلام نیز به ورزش شنا ، تیراندازی ، سواركاری و حتی پیاده روی سفارش شده است. پیامبر اكرم (صلی اله علیه و آله وسلم) پیاده روی را بهترین درمان برای بسیاری از بیماری ها معرفی می كنند. انواع ورزش را می توان بر حسب میزان فعالیت جسمانی و انرژی مصرفی در واحد ، نیمه سنگین و سنگین تقسیم كرد. به طور كلی ورزش های سبك اثرات مفیدی بر جسم و روان انسان دارد.

نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است كه انجام انواع مختلف نرمش ها ، علاوه بر فواید جسمی فراوان ، بر مقابله با مشكلات عصبی و روانی نیز آثار مفیدی دارد.

با توجه به اثرات مثبت ورزش بر سلامت و تندرستی انسان فرهنگ ورزشی بیشتر پرداخته شود. از طرف دیگر برای رسیدن به توسعه پایدار در هر جامعه ای علاوه بر برنامه ریزی ، مدیریت صحیح و استفاده از فن آوری مناسب ، استفاده از منابع انسانی كارآمد اهمیت بسیاری دارد. جامعه ای كه نیروی انسانی سالم و شادابی داشته باشد ، این امكان را خواهد داشت كه در جهت توسعه واقعی ، سریع تر گام بردارد. همچنین جامعه ای كه دارای افرادی توانمند و قدرتمند باشد، دشمنانش هوس تجاوز به آن جامعه را نخواهد داشت.

زندگی امروز ما ماشینی شده وهمین امر باعث تنبلی افراد ورزش یکی از ارکان اصلی زندگی است که در تمام دنیا به این امر مهم توصیه شده و سعی شده در برنامه روزانه افراد حداقل 15 تا 20 دقیقه ورزش و حرکات ورزشی گنجانده شود ورزش روحیه انسان را شاداب و باعث شادی ونشاط و سلامتی می شود.

مسلماً عدم سازش وجود و اختلالات رفتاری در هر طبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی بسیار مشهود است عوامل مختلفی را می توان در بوجود آوردن یا پایه ریزی عدم سلامت روان ذكر نمود: فشارهای اجتماعی، فقر مادی، اختلافات خانوادگی، تصادفات، بیماریها، مرگ و میرهای پیش بینی نشده و بسیاری از عوامل خانوادگی و اجتماعی همراه با عوامل وراثتی، افراد را دچار عدم تعادل روان می سازد. بنابراین برای پیش گیری از بیماری روانی و حفظ سلامت روان توصیه های مختصری در نظر گرفته می شود.

ورزش و سلامت روح و روان

 از دست آورد های پیشرفت تکنولوژی و زندگی امروزی، ظهور و بروز انواع ناهنجاری ها و اختلالات روانی عاطفی، هیجانات روحی منفی، استرس، ناامیدی و نگرانی، احساس پوچی و سردرگمی و نداشتن زندگی شیرین و با آرامش است؛ که در نتیجه آن مردم به انواع بیماری های روانی همچون اضطراب، افسردگی و ... مبتلا می شوند. در عصر حاضر، بیماری اعصاب و روان جزء مهمترین و شایع ترن بیماری هاست.در سرتاسر جهان بسیاری از مردم از اعصاب متشنج و در هم ریخته و سردردهای مزمن شکایت می کنند. مدیر یکی از کلینیک های درمانی معروف آمریکا (آقای مایو) اعلام می کند، بیش از نیمی از تختخواب های بیمارستان ها را کسانی اشغال کرده اند که گرفتار ناراحتی عصبی هستند. بیماری آنان از خرابی اعصابشان نیست؛ بلکه از هیجانات درونی، محرومیت، تشویش، نگرانی، ترس، عدم موفقیت، یأس و ناامیدی سرچشمه می گیرد. بسیاری از مردم می گویند، هنگامی که به طور منظم ورزشمی کنند، خواب آرامش بخشی دارند؛ و ورزشکاران تقریباً همان قدر که از مزایای فیزیولوژیک ورزش سخن می گویند، از فواید روانی آن نیز صحبت به میان می آورند. (هریس ، 1981) تقریباً همه کسانی که ورزش می کنند، اظهار می دارند که بعد از انجام حرکات ورزشی شاداب شده و حس خوب و مطبوعی به آنان دست می دهد؛ روحیه آنها بهتر شده و اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کنند و این حس موجب افزایش کارآیی و توانایی آنها می گردد. امروزه، تحقیقات علمی بسیاری نشان داده است، که ورزش علاوه بر اینکه ابزار ارزشمندی برای سلامتی جسمانی است، رابطه نزدیکی با سلامتی روانی و به ویژه پیشگیری از بروز ناهنجاری های روانی دارد. ورزشکاران معمولاً نسبت به افراد کم تحرک، اضطراب و افسردگی کمتری احساس می کنند. (هاگس، 1984) و هانس سلیه می گوید: «ورزش اعصاب را در برابر هیجان و استرس مقاوم می کند.» در تحلیلی که روی تعداد زیادی از تحقیقات که تأثیر ورزش بر خصیصه های شخصیتی و اضطراب را بررسی کرده بودند انجام گرفت، مشخص شد که ورزش در درمان افسردگی های مزمن و حاد تأثیر متعادل کننده ای دارد و بیشترین میزان کاهش استرس، افرادی را شامل شد که به درمان کلینیکی نیاز داشتند.(نورث ، 1990؛ موتری و استیونز ، 1994) مطالعات دیگر، حاکی از اثرات مشابه ورزش بر حالات روحی در شرایطی خاص تر می باشد. مثلاً مادلین تأثیر حذف ورزش را روی ده داوطلب که 6 تا 7 روز در هفته روزانه 45 دقیقه ورزش می کردند، برررسی کرد. به این ترتیب که آنها پس از یک روز تمرین سه روز استراحت می کردند و روز پنجم تمرین را از سر می گرفتند. کم کردن و حذف ورزش با عوارضی چون افزایش اختلال درخودسنجی، اضطراب، تنش، افسردگی، سردرگمی و کاهش توان افراد همراه بود. این تأثیرات زمانی که تمرین از سرگرفته می شد، درست بر عکس بود. ورزش، به ویژه در سنین کودکی و نوجوانی مفرّ سالمی برای آزاد کردن انرژی انبار شده آنها است و این خود بسیار لذت بخش و آرامش دهنده است. ورزش شروع ناتوانی ناشی از سالخوردگی و بیماری مزمن را به تأخیر انداخته و باعث افزایش امید به زندگی فعال و نیز امید به خود زندگی می شود. و بالاخره، ورزش داروی اعصاب به همه ریخته و شادی آور است، و روان شناسان اذعان دارند که ورزش در تسکین حالات روحی منفی، نسبت به روان درمانی بهتر عمل می کند. پس فعالیت های بدنی به خصوص ورزش، سهم زیادی را در ایجاد امنیت و آرامش روانی و اجتماعی برای افراد و جوامع، و تأمین بهداشت و سلامتی و زندگی سالم خواهد داشت. تأثیر مهارت های حسی حرکتی و فعالیت های ورزشی بر کنش های ذهنی و تحول روانی، به گونه ای است که بسیاری از روان شناسان و کارشناسان تعلیم و تربیت عقیده دارند، این قبیل فعالیت ها در درجه اول، می بایست جزو برنامه های موظف آموزشی قرار داده شود. آشنایی دانش آموزان و دانش پژوهان با برنامه ها و روش های مختلف فعالیت های حسی و حرکتی، نه تنها سبب کنش های ذهنی آنها می گردد؛ بلکه موجبات نشاط روانی و سرزندگی، تقویت اعتماد به نفس و بالطبع بهداشت روانی آنها را فراهم می نماید.(افروز،1370) >کمترین مقدار فعالیتی که برای نیل به این مزایا لازم است، بیست دقیقه و سه بار در هفته و در ورزش های هوازی حداقل 70% تا 85%، حداکثر میزان ضربان قلب (220 منهای سن فرد) است. (لارسون و بروس ، 1987)

 تعریف ورزش

ورزش نوعی فعالیت رقابتی بین افراد است که بر اساس مهارت جسمی استوار بوده و در بر دارنده پاداش درونی و بیرونی است. یا به عبارت دیگر پرورش بدن دراثر حرکات و فعالیت های ریتمیک و پرنیرو و نیز تحرک جسمی و روحی .

ورزش راز سلامتی

در دنیای امروز، بیماری ایدز، مصرف دخانیات، نبود تحرک و ورزش، خشونت و سوء تغذیه، سلامتی بشر را تهدید می کند.بدون شک می توان گفت اگر ورزش در زندگی ما نقش و اهمیت خودش را پیدا کند و برای آن برنامه داشته باشیم، این عارضه های ناخوشایند شاید از بین بروند یا کم رنگ تر شوند. زیرا شخص ورزشکار معمولاً سیگاری نمی باشد، به تغذیه سالم اهمیت می دهد، از اعصاب آرام تری برخوردار است، انرژی خود را درست مصرف می کند و کمتر اهل خشونت و عصبانیت است. افزون بر این اثرات مثبت ورزش بیش از این است زیرا ورزش باعث زیاد شدن توده عضلانی بدن و مصرف بیشتر انرژی نیز می شود. تمرینات مرتب و منظم ورزشی باعث کم شدن چربی می شود و نمی گذارد چاق و بیمار شوید. انرژی مصرفی روزانه با ورزش و زیادشدن توده عضلانی افزایش می یابد. ورزش پیر شدن و سالمندی را به تاخیر می اندازد و باعث حفظ تناسب اندام و زیبایی بدن افراد می شود، از پوکی استخوان جلوگیری می کند و سبب تقویت سیستم اسکلتی بدن می گردد. در ضمن ورزش به مصرف مستقیم اسیدهای چرب می انجامد، روش مطمئن و مناسب درمان چاقی و پیشگیری از برگشت آن است، زیرا عضلاتی که تحت تأثیر فعالیت ورزشی اند بدون نیاز به انسولین انرژی خود را علاوه بر گلوکز (نوعی قند مورد مصرف بافت ها و سلول های بدن) از اسیدهای چرب تامین می کنند. ورزش حتی برای بیمارانی که به مرض قند (دیابت) مبتلا می باشند مفید است. ورزش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، عروقی و سکته های مغزی را کاهش می دهد. ورزش باعث زیاد شدن مقدار گردش خون موثر در بدن می شود و از لخته شدن خون درسیاهرگ عمقی پا جلوگیری می کند و دستگاه قلبی عروقی و دستگاه تنفس و ایمنی بدن را تقویت می نماید. همچنین اثرات مثبت ورزش بر دستگاه گوارش را نباید نادیده گرفت. افزون بر این ورزش از افسردگی پیشگیری می کند، روحیه فرد را بالا می برد و در زندگی خانوادگی و اجتماعی و در شغل افراد تاثیرات سازنده ای دارد. تجربه نشان داده است یک شخص سالم و تندرست معمولاً از موقعیت و پیشرفت شغلی بهتری نسبت به افراد چاق و کند برخوردار است. در غایت ورزش از مبتلاشدن به آلودگی های اجتماعی، مثل سیگار کشیدن، مواد مخدر و ... جلوگیری می کند، ذهن را تقویت می نماید و با اندیشه ای قوی می توان بر مشکلات و معضلات خانوادگی و اجتماعی بهتر فائق آمد.

اهمیت ورزش

امروزه ورزش یکی از اموری است که به عناوین مختلف در جهان مطرح شده و گروه زیادی به اشکال گوناگون با آن سرو کار دارند. برخی از مردم، ورزشکار حرفه ای اند و گروهی ورزشکار آماتور. گروهی طرفدار و علاقه مند به ورزش و دیدن برنامه ها، مسابقات و نمایش های ورزشی بوده، وعده ای نیز از راه ورزش امور زندگی خویش را می گذرانند.

وزارتخانه ها و ادارات ورزشی فراوانی تاسیس شده و مخارج زیادی صرف ورزش، ساختن استادیوم ها، مجتمع ها و باشگاه های ورزشی و نیز تهیه وسائل و لباس های ورزشی و یا تماشای مسابقات ورزشی می شود. بخش های قابل توجهی از برنامه های تلویزیون، رادیو، مجلات و سایر رسانه های گروهی، به ورزشی و اخبار ورزشی اختصاص دارد و خلاصه ورزش یکی از اموری است که در جهان به صورت جدّی مطرح بوده و از جهات مختلف دارای اهمیت می باشد، از جمله:

امروزه یکی از مشکلات جامعه بشری، مساله بی کاری و عوارض ناشی از آن است. بی کاری، به ویژه برای نوجوانان و جوانان و به خصوص در ایام تعطیلات تابستانی مدارس و مراکز آموزشی، بسیار خطرناک و مضرّ است و باید با آن مبارزه شده، یا به نحوی اوقات بی کاری را پر نمود که مفید بوده و یا لااقل مضر نباشد. بسیاری از انحرافات، از قبیل: اعتیاد به مواد مخدر، دزدی و ایجاد مزاحمت، دعواها و درگیری های خیابانی، انحرافات جنسی و ... زاییده بی کاری و ولگردی است.