- مرجع دانلود جدیدترین مقالات ورد و پاورپوینت

برچسب: انتخاب همسردر فضای مجازی!

مقدمه

گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در تعاملات روزمره منجر به ایجاد تغییر در زندگی روزمره افراد به ویژه قشر جوان شده است. جاذبه های این فضا منجر شده افراد ساعات زیادی از روز خود را در این فضا گذرانده و تعاملات در این فضا را جایگزین تعاملات با اعضای خانواده و همسالان خود کنند.

ایران هشدار- گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در تعاملات روزمره منجر به ایجاد تغییر در زندگی روزمره افراد به ویژه قشر جوان شده است. جاذبه های این فضا منجر شده افراد ساعات زیادی از روز خود را در این فضا گذرانده و تعاملات در این فضا را جایگزین تعاملات با اعضای خانواده و همسالان خود کنند. این موضوع صدمات جبران ناپذیری را به رشد اجتماعی افراد وارد کرده و ساختار زندگی اجتماعی آنان را تغییر داده است. در این مقاله برخی از آسیب هایی که این فضا می تواند به بعد اجتماعی زندگی کاربران وارد کند را مورد بررسی قرار می دهیم.

آسيب شناسی فضای مجازی و خانواده

امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن و ... مواجه است. این وسایل هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده را هدف گرفته‌اند.

ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی در عصر حاضر به همراه تحولاتی که در فضای مجازی به وجود آمده بسیاری از کارکردهای خانواده ها را دچار اختلال کرده است.

در مباحث آسیب شناختى خانواده، یکى از محورهاى مهم، بررسى آسیب هاى ناشى از تحولات خانواده است. تحولاتى که خود منشأ بروز دگرگونى هایى عمیق و اساسى در نوع روابط و ارزش هاى خانوادگى  هستند. بسیارى از این تحولات و دگرگونى ها از بیرون بر خانواده تحمیل مى شوند.

از زمانى که اینترنت وارد فضاى زندگى انسان شد، علیرغم تمام محاسن و مزایاى آن، دغدغه و نگرانى هایى بر خانواده ها تحمیل شده است. موضوعی كه در تمام جوامع موضوعیت داشته و محدود به جامعه یا اقلیتی خاص نمی شود.

به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی و جدید بودن این پدیده، بسیاری از والدین فرصت، امكان یا توان كافی برای شناخت دقیق این فضا و كاربردهای آن را به دست نیاورده اند و عدم آشنایی مناسب آنها با این فضا و در مقابل استفاده فزاینده نوجوانان و جوانان و حتی كودكان از این فضا باعث شده كه یك فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای فرزندان ایجاد شود و آنها بدون دغدغه و بدون احساس وجود ناظر بیرونی به سایت های مختلف در این فضا دسترسی یافته و بعضاً به دلیل ویژگی های سنی و شخصیتی و كنجكاوی های خود از فضاهای ناسالم موجود در اینترنت تاثیر بگیرند.

فضای مجازی نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی هستند که با اینکه عمر خیلی زیادی ندارند، توانسته اند به خوبی در زندگی مردم جا باز کنند. مردم بسیاری در سنین مختلف و از گروه های اجتماعی متفاوت در فضای مجازی کنار هم آمده اند و از فاصله های بسیار دور در دنیای واقعی، از این طریق با هم ارتباط برقرار می کنند. امروزه روش های ارتباطی با دیگران از طریق اینترنت افزایش یافته است.

پست الکترونیک، پیام های کوتاه، چت روم ها، وب سایت ها و بازی ها، روش هایی برای گسترش و حفظ روابط اجتماعی شده اند. روزانه نزدیک به 400 میلیون نفر در سراسر دنیا از اینترنت استفاده می کنند و یکی از کاربردهای اصلی اینترنت، برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران است. شاید عیب اصلی ارتباط های اینترنتی آن است که ارتباط در فضای مجازی، اساساً بر متن استوار است و بنابراین از نشانه های بصری و شنیداری در تعامل های رو در رو بی بهره است.

 امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن و ... مواجه است. این وسایل هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده را هدف گرفته‌اند.

بعضی از شبکه‌های ماهواره‌ای به طور تخصصی تمام تمرکز خود را بر مقوله خانواده گذاشته اند و پیام مشترک برنامه‌های این شبکه‌ها عبارتند از: "ترویج خانواده‌های بی‌سامان و لجام گسیخته در مقابل ساختار خانواده، عادی سازی خیانت همسران به یکدیگر، عادی جلوه‌دادن روابط جنسی دختر و پسر پیش از ازدواج، ترویج فرهنگ هم‌باشی به جای ازدواج و عادی جلوه‌دادن سقط جنین برای دختران".

پیامدهای مواجهه مخاطبان ایرانی با برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای، دغدغه‌های بسیاری را برای جامعه کار‌شناسی ایجاد کرده است. بسیاری از کار‌شناسان خانواده و بهداشت غریزی از برنامه‌ریزی برای تأثیر فرهنگی این سریال‌ها در عادی‌سازی خیانت زوجین به یکدیگر سخن می‌گویند.

علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای، با سیل عظیم سریال‌های خارجی مواجه هستیم که بخش عمده این سریال‌ها در مقوله زن و خانواده با ترویج فرهنگ بی‌حیایی، بی‌عفتی و عادی‌سازی مقوله خیانت، عشق‌های ضربدری، مثلثی و... قصد همراه کردن مخاطب با خود را دارند و ممکن است مخاطب با دریافت پیام این سریال‌ها با محتوای ارائه شده آنها احساس هم‌ذات‌پنداری ‌کند.

 گسترش فضای مجازی در حوزه رابطه فرزندان و والدین نیز تغییراتی به وجود آورده است که از جمله آن می توان به کاهش نقش خانواده به عنوان مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزند، شکاف نسلی به دلیل رشد تکنولوژی، از بین رفتن حریم بین فرزندان و والدین و ایستادن در برابر یکی از والدین یا هر دو را نام برد.

در بحث ازدواج‌ نیز می توان به مسائلی چون ناپایداری ازدواج‌، تغییر الگوی همسرگزینی، نداشتن مهارت‌ والدین برای آموزش به فرزندان، افزایش روابط دختر و پسر در زمان نامزدی بدون عقد، تمایل به دریافت مهریه‌های سنگین، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش تنوع‌طلبی جنسی مردان و … اشاره کرد. تغییراتی که در حوزه دینی در جامعه رخ داده، کاهش آموزه‌های دینی در خانواده، دوری خانواده از شریعت و کم‌رنگ‌شدن حریم‌های دینی در روابط خانوادگی است.

علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای و سریال ها، مخاطب ایرانی با رسانه‌های مدرن از قبیل اینترنت و تلفن همراه که مجهز به امکانات پیامک و بلوتوث است نیز مواجه است. سبد فرهنگی خانواده ایرانی دچار تغییرات فراوانی شده که همگی به نوعی مروج سبک زندگی مدرن است و خاستگاه این نوع سبک زندگی، تمدن غربی است. ترویج این شیوه از زندگی، لاجرم تمام مؤلفه‌های معرفتی تمدن غرب را شایع می‌سازد و موجب می‌شود بی‌سامانی در فرهنگ مسائل غریزی در کشور افزایش یابد. حال با توجه به گفته های پیشگیری کرد ذکر شده این سوال مطرح می شود که تأثیرات اجتماعی فضای مجازی چیست و چگونه می توان از تأثیرات زیانبار آن ؟

آسیب های اجتماعی در فضای مجازی

یکی از مسائلی که در نهی از منکر در جامعه باید به آن توجه کافی شود، منکرات رایج در جامعه است منکراتی که اگر از آنها جلوگیری نشود مانند موریانه روز به روز پایه ها و ستون های اصلی جامعه را نابود می کند و مسلما راهی که این جامعه در پیش می گیرد به ناکجا آباد ختم می شود. پدیده ای به نام فساد و فحشاء در مسنجر های مجازی که امروزه شاهد بروز و ظهور آن در جامعه اسلامی هستیم، مسئله ای که به جرات می توان از آن به فاجعه قرن بیست و یکم نام برد. مردان و زنانی که شب و روز در مسنجرهای مختلف در فضای مجازی از جمله مسنجر یاهو به دنبال گزینه هایی هستند تا شاید به خواسته های شیطانی خود دست پیدا کنند. برخی از افرادی که در این مسنجرها حضور دارند تنها با زدن یک کد چند رقمی مانند کد زیر (eftdsa2) تمام آرمان ها و اعتقادات اصیل خود را فراموش کرده، حرف هایی را به زبان می آورند و خواسته هایی را مطرح می کنند که هر گز در شأن و منزلت یک انسان نیست چه رسد به شأن و منزلت یک مسلمان.

1- ایجاد نارضایتی های خانوادگی

یکی از بزرگترین معضلات اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا شده اند، ضعف بنیان خانواده است. بالا رفتن سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، سرد شدن ارتباطات عاطفی، نارضایتی از زندگی خانوادگی همگی از مشکلات عمیقی است که دامنگیر خانواده ها شده است. وقتی نگاهی به علل بروز این مشکلات از دیدگاه کارشناسان می پردازیم، می توانیم سهمی را نیز از فضای مجازی مشاهده کنیم.

کارشناسان معتقدند استفاده از این فضا نه تنها باعث تغییر شکل روابط میان اعضای خانواده شده؛ بلکه سطح توقع از زندگی مشترک را نیز تغییر داده است. فرزندان به جای برقراری ارتباط با والدین، سرگرم ارتباطات مجازی و سرگرمی های این فضا شده و از ارتباطات واقعی و آموزش های مورد نیازشان دور شده اند. زوجین این فضا را محلی برای اختلافات خانوادگی شان قرار داده اند و به جای استفاده از نظرات کارشناسان، خود را در معرض راهنمایی های غلط مطرح شده در این فضا قرار می دهند. این فضا حتی زمینه را برای روابط نامشروع و خیانت های میان زوجین باز کرده است. این موارد و موارد بسیار دیگر، همگی ناهنجاری هایی هستند که فضای مجازی زمینه ساز آن بوده است.

مقدمه

گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در تعاملات روزمره منجر به ایجاد تغییر در زندگی روزمره افراد به ویژه قشر جوان شده است. جاذبه های این فضا منجر شده افراد ساعات زیادی از روز خود را در این فضا گذرانده و تعاملات در این فضا را جایگزین تعاملات با اعضای خانواده و همسالان خود کنند.

ایران هشدار- گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در تعاملات روزمره منجر به ایجاد تغییر در زندگی روزمره افراد به ویژه قشر جوان شده است. جاذبه های این فضا منجر شده افراد ساعات زیادی از روز خود را در این فضا گذرانده و تعاملات در این فضا را جایگزین تعاملات با اعضای خانواده و همسالان خود کنند. این موضوع صدمات جبران ناپذیری را به رشد اجتماعی افراد وارد کرده و ساختار زندگی اجتماعی آنان را تغییر داده است. در این مقاله برخی از آسیب هایی که این فضا می تواند به بعد اجتماعی زندگی کاربران وارد کند را مورد بررسی قرار می دهیم.

آسيب شناسی فضای مجازی و خانواده

امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن و ... مواجه است. این وسایل هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده را هدف گرفته‌اند.

ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی در عصر حاضر به همراه تحولاتی که در فضای مجازی به وجود آمده بسیاری از کارکردهای خانواده ها را دچار اختلال کرده است.

در مباحث آسیب شناختى خانواده، یکى از محورهاى مهم، بررسى آسیب هاى ناشى از تحولات خانواده است. تحولاتى که خود منشأ بروز دگرگونى هایى عمیق و اساسى در نوع روابط و ارزش هاى خانوادگى  هستند. بسیارى از این تحولات و دگرگونى ها از بیرون بر خانواده تحمیل مى شوند.

از زمانى که اینترنت وارد فضاى زندگى انسان شد، علیرغم تمام محاسن و مزایاى آن، دغدغه و نگرانى هایى بر خانواده ها تحمیل شده است. موضوعی كه در تمام جوامع موضوعیت داشته و محدود به جامعه یا اقلیتی خاص نمی شود.

به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی و جدید بودن این پدیده، بسیاری از والدین فرصت، امكان یا توان كافی برای شناخت دقیق این فضا و كاربردهای آن را به دست نیاورده اند و عدم آشنایی مناسب آنها با این فضا و در مقابل استفاده فزاینده نوجوانان و جوانان و حتی كودكان از این فضا باعث شده كه یك فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای فرزندان ایجاد شود و آنها بدون دغدغه و بدون احساس وجود ناظر بیرونی به سایت های مختلف در این فضا دسترسی یافته و بعضاً به دلیل ویژگی های سنی و شخصیتی و كنجكاوی های خود از فضاهای ناسالم موجود در اینترنت تاثیر بگیرند.

فضای مجازی نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی هستند که با اینکه عمر خیلی زیادی ندارند، توانسته اند به خوبی در زندگی مردم جا باز کنند. مردم بسیاری در سنین مختلف و از گروه های اجتماعی متفاوت در فضای مجازی کنار هم آمده اند و از فاصله های بسیار دور در دنیای واقعی، از این طریق با هم ارتباط برقرار می کنند. امروزه روش های ارتباطی با دیگران از طریق اینترنت افزایش یافته است.

پست الکترونیک، پیام های کوتاه، چت روم ها، وب سایت ها و بازی ها، روش هایی برای گسترش و حفظ روابط اجتماعی شده اند. روزانه نزدیک به 400 میلیون نفر در سراسر دنیا از اینترنت استفاده می کنند و یکی از کاربردهای اصلی اینترنت، برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران است. شاید عیب اصلی ارتباط های اینترنتی آن است که ارتباط در فضای مجازی، اساساً بر متن استوار است و بنابراین از نشانه های بصری و شنیداری در تعامل های رو در رو بی بهره است.

 امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن و ... مواجه است. این وسایل هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده را هدف گرفته‌اند.

بعضی از شبکه‌های ماهواره‌ای به طور تخصصی تمام تمرکز خود را بر مقوله خانواده گذاشته اند و پیام مشترک برنامه‌های این شبکه‌ها عبارتند از: "ترویج خانواده‌های بی‌سامان و لجام گسیخته در مقابل ساختار خانواده، عادی سازی خیانت همسران به یکدیگر، عادی جلوه‌دادن روابط جنسی دختر و پسر پیش از ازدواج، ترویج فرهنگ هم‌باشی به جای ازدواج و عادی جلوه‌دادن سقط جنین برای دختران".

پیامدهای مواجهه مخاطبان ایرانی با برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای، دغدغه‌های بسیاری را برای جامعه کار‌شناسی ایجاد کرده است. بسیاری از کار‌شناسان خانواده و بهداشت غریزی از برنامه‌ریزی برای تأثیر فرهنگی این سریال‌ها در عادی‌سازی خیانت زوجین به یکدیگر سخن می‌گویند.

علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای، با سیل عظیم سریال‌های خارجی مواجه هستیم که بخش عمده این سریال‌ها در مقوله زن و خانواده با ترویج فرهنگ بی‌حیایی، بی‌عفتی و عادی‌سازی مقوله خیانت، عشق‌های ضربدری، مثلثی و... قصد همراه کردن مخاطب با خود را دارند و ممکن است مخاطب با دریافت پیام این سریال‌ها با محتوای ارائه شده آنها احساس هم‌ذات‌پنداری ‌کند.

 گسترش فضای مجازی در حوزه رابطه فرزندان و والدین نیز تغییراتی به وجود آورده است که از جمله آن می توان به کاهش نقش خانواده به عنوان مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزند، شکاف نسلی به دلیل رشد تکنولوژی، از بین رفتن حریم بین فرزندان و والدین و ایستادن در برابر یکی از والدین یا هر دو را نام برد.

در بحث ازدواج‌ نیز می توان به مسائلی چون ناپایداری ازدواج‌، تغییر الگوی همسرگزینی، نداشتن مهارت‌ والدین برای آموزش به فرزندان، افزایش روابط دختر و پسر در زمان نامزدی بدون عقد، تمایل به دریافت مهریه‌های سنگین، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش تنوع‌طلبی جنسی مردان و … اشاره کرد. تغییراتی که در حوزه دینی در جامعه رخ داده، کاهش آموزه‌های دینی در خانواده، دوری خانواده از شریعت و کم‌رنگ‌شدن حریم‌های دینی در روابط خانوادگی است.

علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای و سریال ها، مخاطب ایرانی با رسانه‌های مدرن از قبیل اینترنت و تلفن همراه که مجهز به امکانات پیامک و بلوتوث است نیز مواجه است. سبد فرهنگی خانواده ایرانی دچار تغییرات فراوانی شده که همگی به نوعی مروج سبک زندگی مدرن است و خاستگاه این نوع سبک زندگی، تمدن غربی است. ترویج این شیوه از زندگی، لاجرم تمام مؤلفه‌های معرفتی تمدن غرب را شایع می‌سازد و موجب می‌شود بی‌سامانی در فرهنگ مسائل غریزی در کشور افزایش یابد. حال با توجه به گفته های ذکر شده این سوال مطرح می شود که تأثیرات اجتماعی فضای مجازی چیست و چگونه می توان از تأثیرات زیانبار آن پیشگیری کرد؟

آسیب های اجتماعی در فضای مجازی

یکی از مسائلی که در نهی از منکر در جامعه باید به آن توجه کافی شود، منکرات رایج در جامعه است منکراتی که اگر از آنها جلوگیری نشود مانند موریانه روز به روز پایه ها و ستون های اصلی جامعه را نابود می کند و مسلما راهی که این جامعه در پیش می گیرد به ناکجا آباد ختم می شود. پدیده ای به نام فساد و فحشاء در مسنجر های مجازی که امروزه شاهد بروز و ظهور آن در جامعه اسلامی هستیم، مسئله ای که به جرات می توان از آن به فاجعه قرن بیست و یکم نام برد. مردان و زنانی که شب و روز در مسنجرهای مختلف در فضای مجازی از جمله مسنجر یاهو به دنبال گزینه هایی هستند تا شاید به خواسته های شیطانی خود دست پیدا کنند. برخی از افرادی که در این مسنجرها حضور دارند تنها با زدن یک کد چند رقمی مانند کد زیر (eftdsa2) تمام آرمان ها و اعتقادات اصیل خود را فراموش کرده، حرف هایی را به زبان می آورند و خواسته هایی را مطرح می کنند که هر گز در شأن و منزلت یک انسان نیست چه رسد به شأن و منزلت یک مسلمان.

1- ایجاد نارضایتی های خانوادگی

یکی از بزرگترین معضلات اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا شده اند، ضعف بنیان خانواده است. بالا رفتن سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، سرد شدن ارتباطات عاطفی، نارضایتی از زندگی خانوادگی همگی از مشکلات عمیقی است که دامنگیر خانواده ها شده است. وقتی نگاهی به علل بروز این مشکلات از دیدگاه کارشناسان می پردازیم، می توانیم سهمی را نیز از فضای مجازی مشاهده کنیم.

کارشناسان معتقدند استفاده از این فضا نه تنها باعث تغییر شکل روابط میان اعضای خانواده شده؛ بلکه سطح توقع از زندگی مشترک را نیز تغییر داده است. فرزندان به جای برقراری ارتباط با والدین، سرگرم ارتباطات مجازی و سرگرمی های این فضا شده و از ارتباطات واقعی و آموزش های مورد نیازشان دور شده اند. زوجین این فضا را محلی برای اختلافات خانوادگی شان قرار داده اند و به جای استفاده از نظرات کارشناسان، خود را در معرض راهنمایی های غلط مطرح شده در این فضا قرار می دهند. این فضا حتی زمینه را برای روابط نامشروع و خیانت های میان زوجین باز کرده است. این موارد و موارد بسیار دیگر، همگی ناهنجاری هایی هستند که فضای مجازی زمینه ساز آن بوده است.

2- اختلال در شکل گیری هویت نوجوانان

هویت یک فرد از سه بعد شخصی، اجتماعی و فرهنگی تشکیل شده است. هویت شخصی، ویژگی های منحصر به فرد یک شخص است. هویت اجتماعی در اثر ارتباط با گروه های مختلف شکل گرفته و متأثر از آن هاست و هویت فرهنگی، باورها و اعتقادات فرد است که از بدو تولد و در اثر تعاملات محیطی در او شکل گرفته است. قرار گرفتن در محیط مناسب خانوادگی، اجتماعی و همسالان منجر به شکل گیری هویتی سالم در یک فرد خواهد شد.

سنین نوجوانی، سنینی است که در آن هویت اصلی فرد شکل می گیرد و متأسفانه اکنون اکثر نوجوانان بیشتر وقت خود را در فضای مجازی و در ارتباط با افراد ناشناس در این فضا می گذرانند. این فضا صحنه ای فرهنگی و اجتماعی است که فرد در آن می تواند خود را در نقش های متفاوت قرار دهد و این امر منجر به چند شخصیتی شدن او خواهد گردید. فضای مجازی فضایی است که هویت شخصی و مشخصات فردی قابل پنهان کردن است و قرار گرفتن در نقش های گوناگون به ویژه در سنین نوجوانی منجر به شکل گیری هویت ناسالم و اختلالات شخصیتی آنان می گردد.

3- تعارض ارزش ها

از دیگر معضلات فضای مجازی، ورود ارزش ها و فرهنگ غربی به درون خانواده ها و ایجاد تغییر در نظام ارزشی خانواده هاست. نتایج مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که حضور بیش از حد در فضای مجازی منجر به کمرنگ شدن فرهنگ ایرانی - اسلامی در درون خانواده ها شده است. این موضوع آسیب های فرهنگی زیادی را به سطح جامعه وارد کرده است.

4- انزوای اجتماعی

امروزه در زندگی اجتماعی، فضای مجازی جای دوستان و نزدیکان را گرفته و در حقیقت جایگزین روابط دوستانه و فامیلی شده است. افراد ساعت ها از وقت خود را در فضای مجازی گذرانده و به جای فعالیت های اجتماعی، به فعالیت های فردی روی می آورند. این موضوع افراد را در افسردگی و انزوای اجتماعی فرو خواهد برد، چه بسا خود آن ها از این موضوع آگاهی نداشته و حتی ممکن است آن را تأیید نکنند.