شن و ماسه
به تدریج كه بشر احتیاج به مصرف سنگ با ابعاد مختلف آن پیدا كرد.سعی نمود برای تمیز دادن آنها از یكدیگر برای اندازه های مختلف آن اسم های جداگانه ای را انتخاب كند.مثلاً برای دانه های بسیار ریز ماسه بادی و برای دانه درشت تر ماسه و همین طور برای دانه های درشت تر شن و قلوه سنگ،پاره سنگ،تخته سنگ،صخره وغیره را انتخاب نمود.بطورکلی ویژگی دانه بندی برای ماسه، (سنگ دانه ی ریز)و ویژگی دانه بندی برای شن،(سنگ دانه ی درشت)در استاندارد ملی ایران به شماره ی302بیان شده است.
ماسه ها
دانه هایی كه قطرآنهابین 0.02 تا 2 میلی متر و شامل تقسیمات زیراست.
1- ذرات بین 1 تا 2 میلی متر را ماسه درشت می نامند. 2- ذرات بین 5/0 تا 1 میلی متر را ماسه متوسط می نامند. 3- ذرات بین 2/0 تا 5/0 میلی متر را ماسه ریز می نامند. 4- ذرات بین 0.02 تا 2/0 میلی متر را ماسه خیلی ریز می نامند. ماسه برای تهیه ی انواع ملات ها،بتون وآجرهای ماسه-آهکی به کار می رود.
شن ها
دانه هایی که قطرشان بزرگتر از2 میلی متر باشد،را شن می نامندوشامل انواع زیراست.
1- شن های ریز که شبیه به خرده سنگ است. 2- شن های گرد و دارای سطوح صاف(شن نخودی وبادامی). 3- شن های سوزنی که طولشان بیش سه برابر عرضشان است. 4- شن های پولکی که عرضشان بیش سه برابر ضخامتشان است. مروری بر نحوه تشكیل منابع شن و ماسه
رسوبات آبرفتی جوان،مهم ترین منابع تأمین شن و ماسه ساختمانی اند. این رسوبات از یك طرف به دلیل رخنمون وسیعشان در سطح و از طرفی به دلیل ناچیز بودن پیوند ذراتشان به یكدیگر به سادگی قابل بهره برداری اند. حدود نیمی از سطح كشور ما را رسوبات جوان متعلق به كواترنر با سنی كمتر از 2 میلیون سال پوشانده است. منشأ این رسوبات متفاوت است و تنها گروه های بخصوصی از آنها می توانند منبع تأمین شن و ماسه ساختمانی باشند.
آبرفتهای رودخانه ای
پس ازآن که ذرات سنگی بر اثر هوازدگی از سنگ مادر جدا شدند.توسط عوامل مختلفی كه مهم ترین آن آب است به پایین دست حمل می شوند. مقدار و اندازه ذرات حمل شده به انرژی محیط بستگی دارد.جا به جایی مواد در رودخانه به یكی از سه صورت محلول،معلق ( لای و رس) یا غلتیدن و جهیدن در بستر جریان ( ماسه و شن و ذرات درشتر تر)است.
برخورد دانه ها به یكدیگر و به بستر رود باعث سائیدگی «گرد شدگی» هر چه بیشتر آنها می شود. مقدار گرد شدگی عمدتاً به جنس ذره و فاصله حمل آن بستگی دارد.افزایش مقدار آب وسرعت جریان دو عامل موثر در بالا بردن ظرفیت حمل رودخانه است.از این رو در هرنقطه انرژی رود كاهش پیدا كند آنچه را كه دیگر قادر به حملش نیست در بستر خود بر جای خواهد گذارد. واضح است كه در چنین شرایطی ابتدا ذرات درشت تر و بعد به تدریج ذرات ریزتر ته نشین می شوند. در نتیجه ممكن است ذراتی كه در یك نقطه ته نشین می شوند،یك اندازه( جور شده) بوده و یا از دامنه اندازه های متفاوتی برخوردار باشند. بخشی از بار رودخانه كه در خشكی ته نشین می شود «آبرفت» نام دارد.
رسوبات مخروطه افكنه
رسوبات بادی
رسوبات یخچالی
رسوبات ساحلی
رسوبات قاره ای
باطله های معدنی
منابع سنگی
شن و ماسه شکسته
تفاوت شن و ماسه طبیعی و شکسته
جنس شن و ماسه
محل های مصرف شن و ماسه در ساختمان
ماسه ملاتی
موادی كه نباید در شن و ماسه باشد
موارد استفاده مهم شن و ماسه